Dwadzieścia lat w Unii
Dwadzieścia lat w Unii
Górne Łużyce w okresie transformacji
»Wiele osiągnęliśmy. Przed nami jednak wciąż kilka ekscytujących zadań i wyzwań.«
Dwadzieścia lat temu Czechy, Estonia, Cypr, Łotwa, Litwa, Węgry, Malta, Polska, Słowacja i Słowenia dołączyły do Unii Europejskiej w jej największym jak dotąd rozszerzeniu.
Zaklęcie, które charakteryzuje i broni tego rozwoju, ma pięć punktów: swobodny przepływ ludzi, towarów, usług, kapitału i informacji, i brzmi bardzo optymistycznie i możemy śmiało powiedzieć, że działa. Czy wszystko jest tak różowe, jak opisano w podręcznikach i ocenach urzędników, można dyskutować i weryfikować na przykład tutaj, na Trójstyku, gdzie mamy okazję dziś i każdego dnia sprawdzać ich słuszność, a także możemy ocenić, jak trzy kraje, które historia na jakiś czas podzieliła, podchodzą do nowych możliwości, tylko po to, by dziś spróbować współpracować i razem żyć.
Wiele korzyści zaakceptowaliśmy niemal natychmiast. Przepuszczalność granic, swobodny przepływ towarów... Jak nieprzyjemna jest utrata tych korzyści, w pełni zdaliśmy sobie sprawę, gdy pandemia ponownie zamknęła granicę na niemały okres czasu. Ale faktem jest, że nie tylko Unia Europejska stała się wtedy klatką, ale także poszczególne państwa i prawdopodobnie niewielu obywateli gdziekolwiek chciałoby to powtórzyć.
Nadal jednak istnieją przeszkody, które nieco komplikują transgraniczne współistnienie. Dotyczy to na przykład korzystania z usług zdrowotnych, które pomimo podpisania pewnych memorandów nie działają dobrze lub wcale.
Senator Zbyněk Linhart z Krásnej Lípy, który śledzi tę kwestię od dłuższego czasu, mówi: "Problemy z tą współpracą występują w całej Europie, a największym i prawdopodobnie nierozwiązywalnym problemem jest cena usług zdrowotnych w poszczególnych krajach, ponieważ opieka zdrowotna leży całkowicie w gestii poszczególnych krajów. I to właśnie płatności są największą przeszkodą. Z drugiej strony z pewnością interesujące byłoby uwzględnienie w jakichkolwiek obliczeniach kosztów transportu pacjentów lub transportu helikopterem do wnętrza każdego kraju i porównanie tego z możliwością transportu pacjentów często tylko kilka kilometrów do sąsiedniego kraju.…"
Z kolei współpraca straży pożarnej, w razie potrzeby, jest znacznie łatwiejsza, choć również nie bezproblemowa. Chociaż istnieje możliwość współpracy transgranicznej między jednostkami sąsiednich krajów, nie ma jeszcze planów awaryjnych, które integrowałyby pewne logicznie połączone terytoria w taki sposób, aby dostępność niezbędnego sprzętu była jak najłatwiejsza. Jako przykład strażacy podają region Šluknov lub jego zachodnią część, gdzie jeśli w przypadku pożaru w Dolní Poustevna potrzebne są wysokie drabiny, muszą podróżować z Rumburka lub Varnsdorfu, oddalonych o dziesiątki kilometrów, ale ten sam sprzęt jest dostępny tuż za granicą, w Sebnitz.
Natomiast współpraca w dziedzinie kultury jest dość owocna i bogata. Możemy mówić o remoncie różnych zabytków, ważnych miejsc i współpracy różnych instytucji kulturalnych. Logiczne, ponieważ na tym obszarze istnieje szereg powiązań, które wyraźnie wskazują, że na Trójstyku związek między ludźmi, którzy tu mieszkali, był znacznie bardziej ograniczony niż obecnie.
Ale i tutaj widoczne są starania, by bazować na historii i na przykład 14 maja wystartuje kolejna edycja Nadnyskiego Festiwalu Filmowego, który w tym roku również obchodzi swoje 20-lecie, a my już wkrótce przybliżymy Wam informacje o tym, co i gdzie będzie można zobaczyć w jego ramach.
To, co jest naprawdę niezrozumiałe na Trójstyku, to fakt, że ani Czechy, ani Polska nie wprowadziły jeszcze euro, co oznacza, że jeśli jesteś w tym regionie od dłuższego czasu, musisz mieć trzy portfele lub kieszenie pełne drobnych, co może być bardzo trudne do odnalezienia się, ale można to przetrwać i cieszyć się mnogością, która jest wyraźnie satysfakcjonująca.
Do tego dochodzi świadomość wydarzeń we wszystkich trzech krajach. Można odnieść wrażenie, że i w tym obszarze sprawy mają się nieco wolniej, ale być może właśnie dlatego powstała ta strona. Dołożymy wszelkich starań, abyś dowiedział się jak najwięcej!