Od czasów średniowiecza Żytawa była zaangażowana w kilka zaciętych konfliktów zbrojnych. Na początku XV wieku regionowi zagroziły wojska husyckie z Czech. Był to pierwszy raz, kiedy stało się jasne, co oznacza posiadanie silnych murów miejskich, a tym samym dobrej zdolności obronnej: W przeciwieństwie do mniejszych miast i wsi, Zittau nie zostało splądrowane. W 1643 r. podczas wojny trzydziestoletniej i ponownie w 1757 r. podczas wojny siedmioletniej Żytawa była silnie oblegana i częściowo zniszczona. Oprócz tych wydarzeń, mieszkańcy Żytawy regularnie brali udział w konfliktach zbrojnych. Przykładowo, Żytawa dostarczała machiny miotające, których cesarz Karol IV potrzebował do podporządkowania sobie Marchii Brandenburskiej. Mieszkańcy Żytawy brali udział w zdobywaniu zamków w ramach działań Górnołużyckiej Ligi Sześciu Miast. Nie należy zapominać o licznych punktach styczności z wojnami przeciwko Imperium Osmańskiemu, które do dziś znajdują odzwierciedlenie w zbiorach muzealnych.