Majątki, w tym dwory, z których większość pochodzi z początków ery nowożytnej, niegdyś kształtowały krajobraz kulturowy Górnych Łużyc w starym powiecie Görlitz. Jednak na terenie podzielonym między Niemcy i Polskę od 1945 r. przez dziesięciolecia po obu stronach granicy cierpieli z powodu zaniedbania, zapomnienia, degradacji i strat. Autor, pochodzący z Polski, poświęca się tym strukturom – niektóre z nich zostały już doskonale odrestaurowane, ale częściej są zagrożone lub całkowicie zrujnowane – stosując metodę badań budowlanych: imponujące, pionierskie osiągnięcie!

Badania Kutiaka poświęcone siedzibom dworskim skupiają się na okresie od początku XVI wieku do wojny trzydziestoletniej. Przygląda się domom w kontekście całego osiedla, analizuje ich wewnętrzną strukturę pod kątem funkcjonalnym, konstrukcyjnym i architektonicznym oraz bada ich wyposażenie. Opierając się na przykładach porównawczych ze Śląska, Czech i Brandenburgii, umieszcza je w środkowoniemieckim i środkowoeuropejskim kontekście kultury życia arystokratycznego; Na koniec, choć nie mniej ważne, bada je także z perspektywy archeologii krajobrazu i historii społecznej ich dawnych właścicieli. Dzięki temu, a także dzięki dużej liczbie rzutów pięter, przekrojów, widoków i rysunków rekonstrukcyjnych, jego prace można już dziś uznać za niezbędne dzieło wzorcowe, i to nie tylko dla regionu na wschód od Nysy, którym się zajmuje.

Andrzej Bruno Kutiak urodził się w 1987 roku, dorastał w Sanoku. Studiował architekturę na Politechnice Krakowskiej i Grazu w latach 2006–2011 oraz historię sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie w latach 2010–2013. Od 2010 roku uczestnik kampanii badawczych w Marei/Philoxenite niedaleko Aleksandrii w Egipcie i w Libanie z ramienia Uniwersytetu Warszawskiego i Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej. Praca niezależna w dziedzinie architektury, badań budowlanych, statutów projektowych (współautor „Podręcznika architektonicznego dla miasta ogrodu Podkowa Leśna”, nagrodzonego przez Państwowego Konserwatora Zabytków RP) i ochrony dziedzictwa regionalnego na polskim Podkarpaciu (liczne artykuły w czasopismach i książce „Ornamenty Podkarpacia – motywy dawne, nowe i odkryte na nowo”]. 2022 doktorat na Politechnice Monachijskiej „Wczesnonowożytne dwory wschodnich Górnych Łużyc”, promotor prof. Manfred Schuller. Członek INTBAU Polska od 2007 r. i Towarzystwa Koldewey od 2023 r. Pracownik (badania budowlane i architektura) w Kayser+Böttges Barthel+Maus Ingenieure und Architekten GmbH w Moguncji od 2023 r.

Andrzej Bruno Kutiak

Wczesnonowożytne dwory wschodnich Górnych Łużyc

Architektura | Technologia budowlana | wystrój domu

twarda oprawa. częściowo czterokolorowa, 455 stron, 446 ilustracji, 210 x 280 mm, w większości ilustracje kolorowe

Listopad 2024

Numer katalogowy: 978-3-86732-428-1

60,-€